Beatyfikacja w Kościele katolickim jest procesem, w którym osoba zostaje uznana za błogosławioną, czyli zostaje uznana za godną publicznego kultu, choć ograniczonego do określonego regionu, diecezji, kraju, zakonu lub grupy wiernych. Aby ktoś mógł zostać beatyfikowany, musi spełniać kilka kluczowych warunków:
1. Heroiczność cnót lub męczeństwo
- Heroiczność cnót. Kandydat na beatyfikację musi prowadzić życie w sposób wzorowy, wykazując się heroicznością w praktykowaniu cnót teologalnych (wiara, nadzieja, miłość) oraz moralnych (roztropność, sprawiedliwość, umiarkowanie, męstwo). Jego życie powinno być przykładem świętości, godnym naśladowania przez innych wiernych.
- Męczeństwo. W przypadku męczenników, czyli osób, które oddały życie za wiarę, nie jest wymagane wykazanie heroiczności cnót. Wystarczy udowodnienie, że zginęli oni in odium fidei (z nienawiści do wiary). Męczeństwo jest uważane za najwyższą formę świadectwa wiary.
2. Cud za wstawiennictwem kandydata
- W procesie beatyfikacyjnym osoby, która nie zginęła śmiercią męczeńską, wymagany jest przynajmniej jeden cud, który miał miejsce za wstawiennictwem kandydata po jego śmierci. Cud ten musi być zbadany i potwierdzony przez specjalistów, a następnie uznany przez Kościół. Zazwyczaj chodzi o uzdrowienie, którego nie da się wyjaśnić naukowo.
- W przypadku męczenników, cud nie jest konieczny do beatyfikacji, choć będzie wymagany na etapie kanonizacji.
3. Proces kanoniczny
- Proces diecezjalny. Proces beatyfikacyjny rozpoczyna się na poziomie diecezjalnym, zazwyczaj kilka lat po śmierci kandydata (choć w wyjątkowych przypadkach, takich jak Jan Paweł II, ten okres może być skrócony). Zbierane są świadectwa osób, które znały kandydata, oraz dokumentacja dotycząca jego życia, pism i cnót. Materiały te są następnie przesyłane do Watykanu.
- Badanie w Watykanie. Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie dokładnie analizuje zebrane materiały i opiniuje, czy kandydat zasługuje na beatyfikację. Jeśli tak, papież wydaje dekret o heroiczności cnót lub męczeństwie oraz, jeśli wymagany, o cudzie.
- Decyzja papieża. Ostateczną decyzję o beatyfikacji podejmuje papież, który może również wyznaczyć datę i miejsce ceremonii beatyfikacyjnej.
4. Świadectwo życia zgodnego z nauczaniem Kościoła
- Kandydat na beatyfikację powinien prowadzić życie zgodne z nauczaniem Kościoła katolickiego, zachowując wierność jego zasadom moralnym i duchowym. Musi to być osoba, której postawa i czyny były w pełni zgodne z wiarą katolicką.
5. Opinia świętości
- Kandydat musi być powszechnie uznawany za osobę świętą. Często opinia świętości (łac. fama sanctitatis) istnieje już za życia danej osoby i jest kontynuowana po jej śmierci. Świadczy o tym szeroki kult prywatny oraz liczne modlitwy o wstawiennictwo tej osoby.
Podsumowując, aby ktoś mógł zostać beatyfikowany, musi prowadzić życie pełne cnót lub zginąć śmiercią męczeńską, a po jego śmierci musi być udowodniony przynajmniej jeden cud za jego wstawiennictwem (z wyjątkiem męczenników). Proces ten jest dokładnie badany i zatwierdzany przez Kościół, a ostateczną decyzję podejmuje papież.